Pijn is bekend terrein voor fysiotherapeuten, of het nu gaat om rugpijn, nekpijn of pijn bij een tenniselleboog. Maar soms zit het ongemak in een gebied dat patiënten liever niet benoemen: de bekkenbodem. Vanwege de belangrijke functies van de bekkenbodem kunnen problemen hier verstrekkende gevolgen hebben. Gelukkig is er voor die patiënten de bekkenfysiotherapeut, iemand die niet alleen de gêne aanpakt, maar ook een sleutelrol speelt op weg naar herstel. Wij spraken met Laura Calzado, een Spaanse bekkenfysiotherapeut, over haar motivatie en praktijkervaringen.
De specialisatie bekkenfysiotherapie
Er zijn tegenwoordig zoveel fysiotherapeuten en fysiotherapiepraktijken dat het belangrijk is je te onderscheiden. Dat kan op verschillende manieren. Met multidisciplinariteit, met je praktijkinrichting of natuurlijk met je specialisatie. Dat dacht Laura ook:
“Er waren al zoveel fysiotherapeuten in Spanje dat ik het anders wilde aanpakken. Door me te specialiseren in iets bijzonders, hoopte ik mijn kans op werk te vergroten. Aangezien bekkenfysiotherapie een grote onbekende was, zag ik daarin mijn kans schoon.”
De functie van de bekkenbodem
De bekkenbodem zorgt voor stabiliteit, houdt organen op hun plaats, heeft een belangrijke functie bij het ophouden of loslaten van windjes, ontlasting en urine en heeft ook een functie bij seks. De bekkenfysiotherapeut onderzoekt de betrokkenheid en het aandeel van de bekkenbodem bij klachten in bekken, rug, buik of misschien zelfs in het seksleven en behandelt eventueel gevonden disfuncties.
Bekkenproblematiek kan iedereen overkomen
Veel mensen denken dat enkel vrouwen met bekkenbodemproblematiek te maken kunnen krijgen, maar dat klopt niet. Ook mannen en kinderen kunnen problemen ervaren in hun bekkenbodem. En die diversiteit is precies wat Laura motiveert:
“Bekkenfysiotherapie fascineert me, omdat ik mag werken met veel aspecten van het leven. Zo werk ik met zwangeren of vrouwen in de postnatale fase, maar bijvoorbeeld ook met patiënten die kanker of chronische pijn hebben overwonnen.”
Bekkenfysiotherapie 2.0: myofeedback, shockwave en TECAR-therapie
Laura integreert in haar gevarieerde behandelsessies vaak manuele therapie, oefentherapie, gedragsmatige behandeling en fysiotechniek. Wat betreft de fysiotechniek ziet Laura myofeedback, shockwave en TECAR-therapie als waardevolle instrumenten in haar behandelarsenaal:
“Bij mannelijke patiënten met het prostaatpijnsyndroom (abacteriële prostatitis) gebruik ik shockwave om de vascularisatie te verbeteren. Dit soort perifere stimulatie lijkt een goed effect te hebben op het centrale zenuwstelsel. Ik gebruik TECAR-therapie om de trofiek te verbeteren en voor het inherente sympathische effect. Bij vrouwelijke patiënten die net een bevalling achter de rug hebben gebruik ik myofeedback; in de vorm van biofeedback voor het motorisch leren, maar ook als elektrostimulatie. Tevens gebruik ik bij hen TECAR-therapie en shockwave ter pijnvermindering en bevordering van vascularisatie na een inknipping.”
Shockwave en TECAR-therapie bij bekkenpijn
Het gebruik van shockwave en TECAR-therapie is dus niet alleen interessant vanwege de pijndempende effecten en de effecten op de bloedvaten (neovascularisatie en vasodilatatie), maar ook vanwege de neuromodulatie, wat volgens Laura vooral goed van pas komt bij chronische bekkenpijn. En dat is niet alles. “De inzet van fysiotechniek maakt de behandelingen in mijn ogen een stuk effectiever, waardoor er minder behandelsessies nodig zijn”, aldus Laura.
Myofeedback bij bekkenfysiotherapie
Myofeedback heeft een grote toegevoegde waarde bij het correct leren aanspannen en gebruiken van de bekkenbodemspieren: waar zitten de bekkenbodemspieren, hoe spant de patiënt ze aan, en misschien nog belangrijker, hoe ontspant hij ze weer? Na de therapie ziet de patiënt de mysterieuze bekkenbodemspieren als concrete spieren die net zo trainbaar zijn als zijn biceps of triceps. Zo vergroot myofeedback zijn betrokkenheid en verkort het de hersteltijd. Bovendien stelt het de therapeut in staat om de therapievoortgang nauwkeuriger te evalueren, wat de motivatie van de patiënt verder kan versterken.
Bekkenfysiotherapie: het pad naar verbeterde levenskwaliteit
De bekkenbodem heeft veel functies en als deze niet naar behoren functioneert kan dat een grote impact hebben op meerdere facetten van het dagelijkse leven. Laura vertelt dat bij mannen met het prostaatpijnsyndroom sprake is van een verhoogde plasfrequentie, nycturie (nachtelijk plassen) en pijn tijdens het vullen en legen van de blaas en soms tijdens de ejaculatie. Dat kan betekenen:
- dat overdag op stap gaan bemoeilijkt wordt, omdat er altijd een toilet in de buurt moet zijn
- dat de nachten zwaar zijn, omdat er niet kan worden doorgeslapen en de nieuwe dag dus al vermoeid begint
- dat de patiënt zich moeilijk kan concentreren omdat hij veel pijn ervaart
- dat hij terughoudend is met seksuele betrekkingen
Slecht slapen, vermoeidheid, minder bewegen, een beperkter sociaal leven; dat zijn nogal wat gevolgen voor één probleem. Niet gek dus dat verbetering van een bekkenprobleem het algehele welzijn en de kwaliteit van leven positief beïnvloedt. En dat is dan ook precies wat Laura zo mooi vindt aan haar vak:
“Ik haal voldoening uit mijn vak omdat de behandelingen uitzonderlijke resultaten opleveren en omdat ze de kwaliteit van leven, zeker voor patiënten met chronische bekkenpijn, aanzienlijk verbeteren.”
Bekkenfysiotherapie in de praktijk
De bekkenfysiotherapeut kan dus veel betekenen voor een man, vrouw of kind met bekkenklachten. En door innovatieve technieken zoals shockwave, TECAR en myofeedback te omarmen, kunnen nieuwe niveaus van patiëntenzorg en professionele voldoening bereikt worden. Laura zet dan ook hoog in:
“Wat ik wil bereiken bij mijn patiënten is een vermindering van pijn, een verbetering in kwaliteit van leven en natuurlijk dat mijn patiënt na mijn behandeling voorgoed van zijn probleem hersteld is.”
En afgaande op haar ervaringen en enthousiasme, lukt haar dat nog goed ook.
Ben je zelf bekkenfysiotherapeut, maar maak je nog geen of weinig gebruik van apparatuur en heeft dit blog je professionele nieuwsgierigheid geprikkeld? Verken dan zeker eens de mogelijkheden die shockwave, TECAR-therapie en myofeedback je kunnen bieden. Gymna Nederland helpt je daar graag bij.